- De wereldeconomie zal nog lang te kampen hebben met hoge inflatie, zo zegt topeconoom Roubini in een opinie-artikel.
- Roubini wijst naar vijf problemen in de wereldeconomie die tot hogere prijzen kunnen leiden en de overheid op kosten jagen.
- Deze factoren kunnen ook leiden tot een recessie die samengaat met hoge inflatie, hoge werkloosheid en een beurskrach.
- Lees ook: Verenigde Staten, Europa en China kampen in 2023 allemaal met inzakkende economie: pittig jaar voor de boeg, volgens IMF
Topeconoom Nouriel Roubini, die de bijnaam ‘Dr. Doom’ heeft meegekregen, waarschuwt dat we nog lange tijd last zullen hebben van hoge inflatie. Dit komt door oorlogen, robotisering en meer ellende die de wereldeconomie parten gaat spelen.
“De inflatie steeg sterk in 2022 in zowel ontwikkelde als opkomende economieën”, schrijft Roubini in een artikel voor het online discussieplatform Project Syndicate. “De hoge inflatie is eerder structureel dan van voorbijgaande aard.” In Nederland kwam de inflatie in december uit op 9,6% op jaarbasis.
Volgens Roubini is het onwaarschijnlijk dat het centrale banken in de wereld lukt om de inflatie te laten dalen zonder een zware recessie te veroorzaken. Zo’n recessie is een groot risico voor het financiële systeem vanwege de hoge schulden van veel huishoudens, banken en overheden. Een schuldencrisis ligt dan op de loer.
In de huidige omstandigheden kunnen centrale banken een schuldencrisis niet verlichten door de rente drastisch te verlagen, omdat dan de inflatie weer kan oplopen. Door deze impasse kan de wereldeconomie te maken krijgen met “the mother of all stagflationary debt crises“, zo waarschuwt Roubini. Hij bedoelt daarmee dat de schuldencrisis gepaard gaat met hoge werkloosheid, hoge inflatie en een beurskrach.
Roubini, die beroemd werd met zijn voorspelling van de grote recessie van 2008 en bekend staat om zijn inktzwarte voorspellingen voor de economie, zegt dat zo'n inflatie-en-schuld-rampscenario op dit moment onvermijdelijk is. Zo'n crisis kan volgens hem ook nog eens meerdere jaren aanhouden, omdat er ook vijf grote wereldproblemen meespelen die crisis versterken.
Oorlogen
De Russische invasie van Oekraïne verstoort aanvoerketens en drukt op de wereldeconomie, maar Roubini zegt dat geopolitieke conflicten zich nog verder over de wereld kunnen verspreiden. Hij wijst daarbij op spanningen tussen de Verenigde Staten en andere grootmachten, zoals China, het Midden-Oosten en Iran, en waarschuwt daarbij dat de Derde Wereldoorlog eigenlijk al is begonnen.
Deze spanningen leiden bij veel landen tot een verhoging van de overheidsuitgaven aan defensie. Dit geldt onder meer voor de landen van de NAVO, waar de meeste Europese landen horen en ook de VS en Canada. Deze uitgaven drukken op de overheidsbegroting en kunnen de schuld- en inflatieproblemen versterken, waardoor de financiële crisis waarvoor Roubini waarschuwt wordt versterkt.
Klimaatverandering
De wereld voert ook een strijd tegen klimaatverandering, die kostbaar kan zijn.
"Investeringen om klimaatverandering aan te pakken en de economie erop aan te passen kosten de komende decennia tientallen jaren miljarden per jaar. Het is dom om te denken dat al die investeringen de economische groei zullen stimuleren", zegt Roubini. Hij voegt eraan toe dat landen hierdoor waarschijnlijk relatief armer worden.
"Een deel van de bestaande kapitaalgoederenvoorraad zal moeten worden vervangen, enerzijds omdat deze verouderd raakt en anderzijds om dat deze onbruikbaar wordt door klimaatgerelateerde rampen."
Pandemieën
De verspreiding van COVID-19 is nog niet voorbij en andere pandemieën kunnen opkomen. Roubini voorspelt dat de uitbraak van ziekten in de toekomst vaker zal voorkomen, mede door de klimaatverandering. Ook dit leidt tot een hogere overheidsschuld, omdat regeringen steeds weer zullen proberen om de ene na de andere gezondheidscrisis op te lossen, terwijl ze ook nog te kampen hebben met de kosten van een vergrijzende samenleving.
Robotisering
De wereldeconomie zal worden getroffen door "globotics", zoals Roubini het noemt, oftewel innovatie die gepaard gaat met globalisering en automatisering. Terwijl andere economen beweren dat deze factoren juist de economische groei zullen stimuleren, zijn ze volgens Roubini ook een grote bedreiging voor fabrieks- en kantoorwerk. Dit betekent dat de overheid meer geld kwijt zal zijn aan uitkeringen voor mensen die hun baan verliezen door robots en kunstmatige intelligentie.
Deze kosten kunnen fors zijn, waarschuwt Roubini. Hij schat dat de Verenigde Staten zo'n 20 procent van het nationaal inkomen kwijt kan zijn, als de overheid een basisinkomen van 1.000 doller per persoon per maand uitkeert.
Vermogensongelijkheid
Vermogensongelijkheid zorgt voor onrust onder jongeren en mensen met lagere- en middeninkomens, zegt Roubini. Dit kan de overheid veel geld kosten, als zij dit ongenoegen wil verzachten.
"Om te voorkomen dat populisten worden verkozen en vervolgens roekeloos en economisch onhoudbaar beleid doorvoeren, moeten democratieën veel geld uitgeven aan de versterking van hun sociale vangnet, zoals velen al doen", zo schrijft Roubini.